Đau dạ dày là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến, gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị. Vậy đau dạ dày nên ăn gì để giảm đau và thúc đẩy quá trình hồi phục? Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu những thực phẩm tốt nhất cho người đau dạ dày, giúp bạn xây dựng thực đơn lành mạnh và phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Trước khi tìm hiểu về các thực phẩm cụ thể, người bị đau dạ dày cần nắm rõ một số nguyên tắc ăn uống cơ bản. Nên ăn chậm, nhai kỹ và chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn ba bữa lớn. Tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói, cả hai đều có thể kích thích dạ dày tiết acid và gây đau. Không nên nằm ngay sau khi ăn, hãy đợi ít nhất 2-3 giờ để thức ăn được tiêu hóa.
Người bị đau dạ dày nên ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu hóa, ít dầu mỡ, không cay nóng và có tính kiềm để trung hòa acid dạ dày. Đồng thời, cần tránh các thực phẩm kích thích tiết acid như cà phê, rượu bia, đồ chua cay và các món chiên rán nhiều dầu mỡ.
Chuối là một trong những thực phẩm rất tốt cho dạ dày bởi khả năng trung hòa được nồng độ acid vượt ngưỡng trong dịch dạ dày và giúp giảm viêm. Chuối là loại trái cây có lượng đường bột cao giúp cung cấp năng lượng cực tốt; bên cạnh đó hàm lượng kali cao giúp bù đắp tốt lượng thiếu hụt nếu người bệnh bị tiêu chảy hoặc nôn ói.
Chuối còn chứa pectin, một loại chất xơ hòa tan có lợi cho hệ tiêu hóa. Pectin có thể giúp điều chỉnh quá trình tiêu hóa, làm chậm quá trình rỗng dạ dày và do đó giảm cảm giác đói. Đồng thời, pectin cũng hỗ trợ điều trị các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa như táo bón và tiêu chảy.
Táo rất tốt cho dạ dày, đặc biệt là người bị đau dạ dày vì trong táo chứa nhiều chất xơ pectin cùng hàng loạt các vitamin khác như vitamin C, A, B. Khi thường xuyên ăn táo, dạ dày sẽ được bảo vệ trước nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP, ngăn ngừa nguy cơ ung thư dạ dày.
Nước táo cũng là một sự hỗ trợ tuyệt vời để giúp giảm đau dạ dày. Nó dễ tiêu hóa nhưng vẫn cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như pectin và kali, một khoáng chất có chức năng như một chất điện giải giúp giữ cân bằng lượng chất lỏng.
Đu đủ cung cấp rất nhiều papain - loại enzyme hỗ trợ tiêu hóa, nhuận tràng, cải thiện táo bón. Nên đưa đu đủ vào thực đơn cho người đau dạ dày để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm các triệu chứng khó chịu.
Cơm trắng là lựa chọn tốt nhất khi đau dạ dày. Cơm trắng có tác dụng làm giảm các cơn đau dạ dày hiệu quả. Nó hấp thụ các chất lỏng bên trong dạ dày làm giảm nguy cơ tiêu chảy cũng như các triệu chứng khó chịu của đau dạ dày. Cơm trắng là một loại carbohydrate tinh chế, cũng ít chất xơ và sẽ giúp ngăn chặn các triệu chứng tiêu chảy thông thường.
Cơm trắng có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày, dịu kích ứng đồng thời hấp thụ phần axit dư thừa trong dạ dày, những chất độc hại tích tụ trong dạ dày. Tuy nhiên, bạn không nên ăn cơm trắng khô hoặc cháy. Tuy nhiên tránh ăn gạo lứt vì dạ dày có thể khó tiêu hóa.
Bánh mì là một trong những thực phẩm cải thiện tình trạng đau dạ dày được nhiều người tin tưởng và lựa chọn. Bánh mì có khả năng hút dịch vị dư thừa trong dạ dày. Đồng thời ngăn ngừa tình trạng axit bào mòn dạ dày mỗi khi cơn đau xuất hiện.
Bánh mì nướng là một trong những câu trả lời người bệnh đau dạ dày nên ăn gì. Bánh mì nướng có khả năng tạo ra một lượng axit vừa phải, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn khi ăn. Bánh mì nướng cũng không chứa nhiều chất béo, tránh làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh dạ dày. Tuy nhiên, cần lưu ý tránh sử dụng bơ và mứt kèm với bánh mì nướng khi dạ dày chưa hoạt động ổn định.
Bột yến mạch là loại hạt chứa nhiều chất dinh dưỡng và có tác dụng bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày. Sử dụng bột yến mạch sẽ giúp người bệnh cải thiện đường ruột, nhuận tràng; bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Yến mạch là thực phẩm giàu chất xơ giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn, tránh được tình trạng táo bón, ợ hơi, khó tiêu. Bên cạnh đó, yến mạch cũng có thể chế biến được rất nhiều món ăn, giúp thực đơn cho người đau dạ dày thêm phong phú hơn.
Khoai tây có vai trò tốt trong việc hấp thụ các loại axit dư thừa trong dạ dày. Do vậy người bị đau dạ dày nếu sử dụng khoai tây thường xuyên trong các bữa ăn có thể giúp giảm đau dạ dày rất tốt. Ngoài ra khoai tây còn có tác dụng nhuận tràng, ngăn ngừa tiêu chảy.
Khoai tây có khả năng trung hòa axit nhờ tính kiềm cũng như hấp thụ bớt axit dư thừa trong dạ dày. Ngoài ra, khoai tây cũng có khả năng ngăn táo bón, tiêu chảy.
Khi bị đau dạ dày, bổ sung một chút protein là rất quan trọng. Người bệnh hãy ăn thịt gà hoặc cá, những thứ dễ tiêu hóa hơn so với thịt đỏ. Thịt gà có tác dụng thúc đẩy quá trình sản sinh tế bào mới, làm lành vết viêm loét dạ dày nhanh chóng.
Cá hồi chứa nhiều Omega-3 có khả năng kháng viêm, làm lành vết thương, tạo tế bào mới thay cho tế bào bị tổn thương đồng thời hỗ trợ tiêu hóa. Đây là nguồn protein dễ tiêu hóa và có lợi cho sức khỏe tổng thể.
Các nguồn protein giàu chất béo như thịt đỏ có thể gây ra trào ngược, đặc biệt là nếu người bệnh tiêu thụ một lượng lớn. Trứng là một lựa chọn thay thế để dạ dày dễ tiêu hóa hơn và là một cách để đáp ứng nhu cầu protein mà không bị no quá nhanh.
Khi bị đau dạ dày, nếu đang thực hiện chế độ ăn kiêng hoặc các triệu chứng như tiêu chảy, rau sống có thể khó tiêu hóa. Nhưng các loại rau luộc đơn thuần, đặc biệt là những loại như đậu xanh sẽ cung cấp một lượng chất dinh dưỡng mà cơ thể bạn cần để hoạt động tốt.
Đậu bắp luộc là món ăn dễ chế biến và cũng rất tốt cho người đau dạ dày. Đậu bắp chứa nhiều chất nhầy tự nhiên, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm kích ứng.
Rau xanh giàu chất xơ và magie. Những loại rau giàu chất xơ như cải bó xôi, cải kale, xà lách, mồng tơi giúp giảm axit dạ dày và làm giảm triệu chứng đau bụng, ngăn chặn sự hình thành các vết loét dạ dày mới. Bổ sung những loại thực phẩm này có thể hỗ trợ điều trị đau dạ dày rất hiệu quả.
Sữa chua chứa rất nhiều lợi khuẩn sống có khả năng cân bằng hệ vi sinh, hỗ trợ tiêu hóa, giảm kích ứng niêm mạc dạ dày. Vì thế, hãy bổ sung 1 - 2 hũ sữa chua vào thực đơn cho người đau dạ dày mỗi ngày.
Sữa chua lên men là một nguồn giàu lợi khuẩn (probiotic) giúp cải thiện hệ tiêu hóa và hỗ trợ diệt HP trong điều trị viêm loét dạ dày. Ngoài ra các sản phẩm như sữa chua uống, tương miso, kombucha cũng chứa nhiều lợi khuẩn có lợi cho dạ dày.
Gừng và nghệ có tính kháng viêm tự nhiên và được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị các vấn đề dạ dày. Hãy tập thói quen thêm gừng vào các món ăn chế biến hằng ngày. Từ đó sẽ giúp hệ tiêu hóa của bạn luôn khỏe mạnh. Đặc biệt đối với người bị đau dạ dày, đây là cách giúp giảm đau, giảm triệu chứng khó tiêu, đầy hơi.
Nghiên cứu cho thấy hạt lanh có thể giảm đau dạ dày đồng thời chống co thắt ruột. Có thể thêm hạt lanh vào sữa chua, yến mạch hoặc các món ăn khác để tăng cường giá trị dinh dưỡng.
Đối với những người bị đau hoặc viêm loét dạ dày, thường xuyên nấu và ăn các loại canh hay soup là rất có lợi. Lý do chính là thức ăn đã được nấu chín hoàn toàn sẽ dễ tiêu hóa hơn, không gây áp lực nặng nề lên hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó, các món canh thường có hàm lượng chất béo thấp, giúp giảm lượng chất béo hấp thụ vào cơ thể, từ đó bảo vệ dạ dày khỏi các kích ứng.
Nước dừa là thức uống tự nhiên, giàu điện giải và có tính kiềm nhẹ, giúp trung hòa acid dạ dày và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Trà thảo mộc như trà gừng, trà hoa cúc, trà bạc hà có tác dụng làm dịu dạ dày, giảm viêm và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, nên uống trà ở nhiệt độ vừa phải, không quá nóng hoặc quá lạnh.
Dưới đây là một thực đơn mẫu trong một ngày cho người đau dạ dày:
Bữa sáng (7h): Cháo yến mạch với chuối và một ít mật ong, hoặc bánh mì trắng với trứng luộc và một ly sữa ấm.
Bữa phụ sáng (10h): Một quả táo hoặc một cốc sữa chua không đường.
Bữa trưa (12h): Cơm trắng với cá hồi hấp/luộc, rau xanh luộc và súp rau củ.
Bữa phụ chiều (15h): Một ly nước dừa hoặc một ít hạt lanh.
Bữa tối (18h): Cháo thịt gà với rau củ hoặc súp gà với bánh mì.
Bữa phụ tối (21h): Một cốc sữa ấm hoặc trà thảo mộc.
Lưu ý rằng thực đơn này chỉ mang tính chất tham khảo. Mỗi người có thể có phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy hãy điều chỉnh thực đơn phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng đau dạ dày và hỗ trợ quá trình điều trị. Những thực phẩm tốt cho người đau dạ dày được giới thiệu trong bài viết này sẽ giúp bạn xây dựng thực đơn lành mạnh, đa dạng và phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chế độ ăn uống chỉ là một phần trong quá trình điều trị đau dạ dày. Bên cạnh đó, người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ, duy trì lối sống lành mạnh, tránh stress và thường xuyên kiểm tra sức khỏe.
Nếu các triệu chứng đau dạ dày không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn dù đã điều chỉnh chế độ ăn uống, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Nguồn tham khảo
Sức khỏe đời sống. Thực phẩm nên ăn và nên tránh khi bị đau dạ dày.
Bệnh viện Hồng Ngọc. Thực đơn cho người đau dạ dày dưỡng bệnh chóng khỏe.
Vinmec. Đau dạ dày ăn gì để nhanh khỏi bệnh?
Nhà thuốc Long Châu. Gợi ý 55 món ăn tốt nhất cho người đau dạ dày.
Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn. Viêm Dạ Dày Kiêng Ăn Gì & Nên Ăn Gì Thì Tốt Cho Sức Khỏe.
Sức khỏe đời sống. 7 thực phẩm tốt cho người đau dạ dày.
Nhà thuốc Long Châu. Ăn gì đỡ đau dạ dày để nhanh khỏi bệnh?