Dấu Hiệu Nhận Biết Viêm Đại Tràng 7 Triệu Chứng Cảnh Báo Bạn Không Nên Bỏ Qua

Viêm đại tràng là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của viêm đại tràng sẽ giúp bạn có hướng xử lý phù hợp và tránh được những hậu quả đáng tiếc.

Mục Lục

1.Tổng quan về viêm đại tràng

Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan rộng ở vùng niêm mạc đại tràng. Đại tràng là bộ phận quan trọng trong hệ thống tiêu hóa, có chiều dài khoảng 1,2m và đảm nhận nhiều chức năng quan trọng như hấp thụ nước, muối, tổng hợp vitamin và hình thành phân để thải ra ngoài.

Khi bị viêm, lớp niêm mạc của đại tràng sẽ xuất hiện các dấu hiệu như đau đớn, viêm loét, xuất huyết, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

2.Dấu hiệu nhận biết viêm đại tràng

2.1.Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo nguy cơ viêm đại tràng khi chức năng tiêu hóa bắt đầu suy giảm. Người bệnh có thể gặp phải tình trạng chướng bụng và đầy hơi, khiến bụng luôn trong trạng thái căng tức, khó chịu. Ợ hơi thường xuyên cũng là triệu chứng phổ biến do khí trong dạ dày bị đẩy ngược lên và thoát ra ngoài qua miệng. Ngoài ra, người bệnh còn cảm thấy ăn không tiêu, tức là thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn, gây cảm giác nặng bụng và đầy tức sau khi ăn. Những biểu hiện này tuy nhẹ nhưng nếu kéo dài có thể là dấu hiệu cho thấy đại tràng đang gặp vấn đề nghiêm trọng.

2.2.Bất thường trong đại tiện

Thói quen đại tiện hàng ngày của bệnh nhân viêm đại tràng có nhiều thay đổi bất thường:

Thay đổi thời điểm đại tiện: Nếu trước đây bạn có thói quen đi đại tiện vào buổi sáng thì khi mắc bệnh, bạn có thể muốn đi đại tiện vào bất cứ thời gian nào trong ngày, kể cả ban đêm.

Tiêu chảy: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của viêm đại tràng. Người bệnh có thể đi ngoài nhiều lần trong ngày với tần suất từ 3-4 lần đến hơn 10 lần mỗi ngày. Trong một số trường hợp, tiêu chảy có thể kèm theo máu, mủ hoặc chất nhầy.

Phân táo lỏng xen kẽ: Quan sát phân của người viêm đại tràng, bệnh nhân có thể nhận ra phân có hiện tượng đầu rắn, đuôi lỏng. Phân thường không thành khuôn, lúc lỏng lúc rắn, hoặc có thể bị táo bón.

2.3.Đau bụng đặc trưng

Một trong những triệu chứng điển hình của viêm đại tràng là những cơn đau bụng với đặc điểm rất riêng, khác hẳn so với các cơn đau bụng thông thường.

Trước hết, vị trí đau không cố định. Người bệnh có thể cảm thấy đau ở nhiều vùng khác nhau trên bụng, không tập trung ở một điểm cụ thể. Tiếp theo, tính chất đau khá đa dạng. Cơn đau đôi khi chỉ âm ỉ kéo dài nhưng cũng có lúc đau quặn dữ dội, nhất là khi đại tràng co thắt mạnh. Đặc biệt, cơn đau thường tăng sau khi ăn, nhất là khi người bệnh dùng các thực phẩm chua cay, nhiều dầu mỡ hoặc uống rượu bia.

Vị trí đau thường gặp là ở bụng trái, vùng bụng dưới rốn, mạn sườn hoặc hố chậu. Đau bụng thường xuất hiện trước mỗi lần đi tiêu và sẽ giảm bớt sau khi đại tiện xong. Đây là đặc điểm giúp phân biệt cơn đau do viêm đại tràng với các nguyên nhân khác.

2.4. Phân có lẫn chất bất thường

Khi đi ngoài, người bệnh sẽ thấy phân có lẫn chất nhầy hoặc máu. Nguyên nhân của tình trạng này là do các vết viêm loét trong đại tràng chảy dịch, gây xuất huyết đại tràng và lượng chất dịch sẽ theo phân ra ngoài.

Phân có thể có màu như máu cá, đặc biệt trong trường hợp viêm đại tràng cấp do lỵ trực khuẩn. Bạn có thể tìm thấy những đốm máu hoặc chất nhầy trong bồn cầu hoặc trên quần áo.

3. Dấu hiệu bên ngoài của viêm đại tràng

3.1.Triệu chứng toàn thân

Ngoài các biểu hiện tiêu hóa điển hình, người bị viêm đại tràng còn có thể gặp phải nhiều triệu chứng toàn thân ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Trước hết là cảm giác chán ăn, người bệnh thường mất hứng thú với việc ăn uống, dẫn đến ăn ít hoặc bỏ bữa. Tình trạng này kéo dài khiến cơ thể dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi và suy nhược, không còn sức lực để hoạt động như bình thường. Ngoài ra, sụt cân đột ngột cũng là dấu hiệu đáng lưu ý. Người bệnh có thể giảm cân nhanh chóng dù không thay đổi chế độ ăn hay vận động. Bên cạnh đó, viêm đại tràng cũng gây ra mất ngủ, khiến người bệnh khó vào giấc, ngủ không sâu hoặc hay tỉnh giấc trong đêm, từ đó làm suy giảm thể trạng và tinh thần.

3.2.Thiếu máu và các biến chứng

Một trong những biến chứng nghiêm trọng của viêm đại tràng là tình trạng thiếu máu, thường xảy ra khi người bệnh bị chảy máu đường tiêu hóa kéo dài. Thiếu máu do mất máu mạn tính gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe. Người bệnh có thể cảm thấy chóng mặt, đau đầu, đặc biệt khi đứng dậy hoặc thay đổi tư thế đột ngột.

Da trở nên nhợt nhạt, xanh xao do thiếu oxy đến các mô. Khó thở khi vận động nhẹ, tim đập nhanh và cảm giác mệt mỏi kéo dài là những dấu hiệu rõ rệt khác. Đáng chú ý, mệt mỏi do thiếu máu khác với cảm giác mệt mỏi thông thường – người bệnh sẽ không cảm thấy khỏe hơn sau khi nghỉ ngơi, mà tình trạng uể oải, kiệt sức vẫn tiếp diễn. Nếu không điều trị kịp thời, thiếu máu có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng và ảnh hưởng lâu dài đến thể lực cũng như cuộc sống hàng ngày của người bệnh

3.3. Triệu chứng ngoài ruột

Viêm đại tràng không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn có thể gây ra các triệu chứng ngoài ruột, biểu hiện ở nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Một trong những dấu hiệu thường gặp là đau khớp, với cảm giác đau nhức ở các khớp như lưng, hông hoặc đầu gối, khiến việc vận động trở nên khó khăn.

Ngoài ra, người bệnh có thể xuất hiện tình trạng ngón tay khoèo, tức là móng tay bị cong xuống, trở nên tròn và mở rộng hơn bình thường – đây là một biểu hiện liên quan đến việc giảm oxy trong máu kéo dài. Bên cạnh đó, các đầu ngón tay có thể bị sưng phồng, đỏ và căng tức. Những triệu chứng này cho thấy viêm đại tràng có thể ảnh hưởng toàn thân và cần được theo dõi kỹ lưỡng để kịp thời xử lý các biến chứng liên quan.

4. Phân loại triệu chứng theo thể bệnh

4.1.Viêm đại tràng cấp tính

Tùy theo tác nhân gây bệnh mà có các biểu hiện khác nhau:

Viêm đại tràng do lỵ amip: Đau bụng quặn từng cơn, buồn đại tiện liên tục nhưng mỗi lần chỉ có một ít phân, có máu và chất nhầy kèm theo.

Viêm đại tràng do lỵ trực khuẩn: Sốt, đau bụng, đi ngoài phân lỏng có máu, trong một ngày đêm đi nhiều lần phân lẫn máu.

4.2.Viêm đại tràng mãn tính

Được chia thành các thể bệnh khác nhau:

Thể tiêu lỏng và đau bụng: Người bệnh đau bụng từng lúc, buồn đại tiện, đi tiêu xong thì hết đau. Mỗi ngày đi tiêu 3-4 lần, thường vào buổi sáng và sau khi ăn.

Thể táo bón và đau bụng: Người bệnh bị táo bón, phân khô, ít và cứng, thường gặp ở người lớn tuổi và nữ giới.

Thể táo bón và tiêu lỏng xen kẽ: Từng đợt táo bón tiếp với một đợt tiêu lỏng, bụng thường đầy hơi.

5. Khi nào cần đi khám?

Viêm đại tràng nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên đến cơ sở y tế khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ như tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày, đặc biệt nếu kèm theo phân có máu hoặc chất nhầy. Cơn đau bụng dữ dội và kéo dài, không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc thông thường, cũng là dấu hiệu cần được kiểm tra sớm.

Ngoài ra, tình trạng sốt cao đi kèm các triệu chứng tiêu hóa, sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân, hay mệt mỏi kéo dài kèm khó thở cũng không nên xem nhẹ. Những dấu hiệu này có thể cho thấy bệnh đang tiến triển nặng hoặc đã ảnh hưởng đến các cơ quan khác, cần được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và điều trị kịp thời.

6. Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu viêm đại tràng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng và dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một trong những biến chứng đáng lo ngại là thủng đại tràng, gây viêm nhiễm nặng trong ổ bụng và đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp.

Bên cạnh đó, người bệnh có thể gặp phải xuất huyết ồ ạt, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Viêm đại tràng kéo dài còn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng, đặc biệt ở những bệnh nhân bị viêm mạn tính nhiều năm. Ngoài ra, tình trạng mất nước nghiêm trọng do tiêu chảy kéo dài cũng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể. Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng mà còn ngăn chặn bệnh tiến triển, nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu rủi ro về sau.

7. Lời khuyên cho người có nguy cơ

Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm đại tràng cần đặc biệt lưu ý đến sức khỏe đường ruột của mình. Những người có chế độ ăn uống không lành mạnh, thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc ít chất xơ rất dễ làm tổn thương niêm mạc đại tràng. Bên cạnh đó, việc thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê cũng góp phần gây rối loạn chức năng tiêu hóa và làm tăng nguy cơ viêm.

Ngoài ra, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh viêm đại tràng, người lớn tuổi và phụ nữ cũng thuộc nhóm dễ bị ảnh hưởng hơn. Đối với các đối tượng này, việc chú ý theo dõi các dấu hiệu bất thường, như thay đổi thói quen đại tiện, đau bụng kéo dài, hay rối loạn tiêu hóa là rất cần thiết. Đồng thời, thăm khám sức khỏe định kỳ là biện pháp hiệu quả để phát hiện sớm và kiểm soát bệnh từ giai đoạn đầu, tránh để tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Kết luận

Viêm đại tràng là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Việc nhận biết các dấu hiệu như rối loạn tiêu hóa, bất thường trong đại tiện, đau bụng đặc trưng, và các triệu chứng toàn thân sẽ giúp bạn có hướng xử lý kịp thời. Đừng chủ quan với những triệu chứng tưởng chừng như nhỏ nhặt, hãy thăm khám bác sĩ ngay khi có bất kỳ dấu hiệu đáng ngờ nào để bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Nguồn tham khảo:

Medlatec , Vinmec, Bệnh viện Tâm Trí Đồng, Bệnh viện Thu Cúc , Nhà thuốc Long Châu